Duyguları Tasarlamak UIUX Deneyimlerinin Psikolojisi

Kullanıcı deneyimi tasarımı, hem işlevsel aynı zamanda kullanması eğlenceli mamüller ve hizmetler yaratmakla ilgilidir. Son yıllarda, kullanıcı deneyimi tasarımında duyguların önemine giderek daha çok vurgu yapılmaktadır.

Duygular, kararlarımızı, davranışlarımızı ve bir ürün yahut hizmete ait genel deneyimimizi etkileyebilen kuvvetli bir güçtür. Duyguları göz önünde bulundurarak ürün ve hizmetler tasarladığımızda, daha entresan, daha akılda kalıcı ve daha müessir deneyimler yaratabiliriz.

Bu makalede, duyguların psikolojisini ve kullanıcı deneyimi tasarımını iyi mi etkilediğini inceleyeceğiz. Değişik duygu türlerini, duyguların beyinde iyi mi işlendiğini ve duyguların pozitif yönde kullanıcı deneyimleri yaratmak için iyi mi kullanılabileceğini tartışacağız.

Romantik tasavvur prensiplerini kendi çalışmalarınıza iyi mi dahil edebileceğinize dair hususi örnekler de sunacağız.

Duygular nedir?

Duygular, fiziksel, davranışsal ve bilişsel değişimlerle karakterize edilen karmaşa zihinsel durumlardır. Duygular çoğu zaman çevremizdeki vakalar tarafınca tetiklenir ve düşüncelerimiz, hislerimiz ve davranışlarımız üstünde mühim bir etkiye haiz olabilirler.

Birçok değişik duygu türü vardır, sadece en yaygın olanlardan bazıları saadet, keder, hiddet, tehlike ve şaşkınlıktır. Duygular pozitif yönde yahut negatif olabilir ve hafiften aşırıya kadar yoğunlukları değişebilir.

Duygular hayatlarımızın mühim bir parçasıdır. Başkalarıyla komünikasyon kurmamıza, karar almamıza ve zorluklarla başa çıkmamıza destek olurlar. Duyguların iyi mi çalıştığını anladığımızda, daha pozitif yönde ve tatminkar hayatlar yaratmak için onları kendi avantajımıza kullanabiliriz.

Duygular tasarımı iyi mi etkisinde bırakır?

Duygular, kararlarımız, davranışlarımız ve bir ürün yahut hizmete ait genel deneyimimiz üstünde kuvvetli bir etkiye haizdir. Duyguları göz önünde bulundurarak ürün ve hizmetler tasarladığımızda, daha entresan, daha akılda kalıcı ve daha müessir deneyimler yaratabiliriz.

Duyguların tasarımı etkilemesinin birtakım yolları şunlardır:

• Duygular dikkatimizi ve hafızamızı etkileyebilir.
• Duygular karar alma sürecimizi etkileyebilir.
• Duygular davranışlarımızı etkileyebilir.
• Duygular, bir ürün yahut hizmete ait genel deneyimimizi etkileyebilir.

Duyguların tasarımı iyi mi etkilediğini anlayarak, kullanıcılarımıza daha çok hitap eden ve pozitif yönde deneyimler yaratan mamüller ve hizmetler yaratabiliriz.

Duyguların ve tasarımın bilimi

Duygu ve tasavvur bilimi nispeten yeni bir alandır; sadece duyguların ürün ve hizmetlerle etkileşimlerimizi iyi mi etkileyebileceğini yayınlayan giderek artan sayıda inceleme bulunmaktadır.

Duygular ile alakalı anlaşılması ihtiyaç duyulan en mühim şeylerden biri, bunların yalnızca zihinsel durumlar olmadığıdır. Duygular bununla birlikte fizyolojik durumlardır. Bir duyguyu deneyimlediğimizde, vücudumuz kalp atış hızımızda, soluk almamızda ve terlememizde değişimler benzer biçimde bir takım fiziksel değişikliğe uğrar.

Bu fiziksel değişimler beynimizdeki hormon ve nörotransmitterlerin salınımı ile kaynaklanır. Bu hormonlar ve nörotransmitterler düşüncelerimiz, hislerimiz ve davranışlarımız üstünde kuvvetli bir etkiye haizdir.

Mesela, tehlike yaşadığımızda, vücudumuz adrenalin ve kortizol salgılar. Bu hormonlar kalp atış hızımızı ve soluk alıp vermemizi artırır ve bizi daha uyanık ve odaklanmış hissettirir. Ek olarak harp yahut kaç durumuna hazırlanmamıza destek olurlar.

Öte taraftan, saadet yaşadığımızda, vücudumuz dopamin ve serotonin salgılar. Bu hormonlar kendimizi iyi ve kolay hissetmemizi sağlar. Ek olarak başkalarıyla bağ kurmamıza ve kendimizi daha güvende hissetmemize destek olurlar.

Duyguların bilimini anlayarak kullanıcılarımızda pozitif yönde duyguları tetikleme olasılığı daha yüksek ürün ve hizmetler tasarlayabiliriz.

Muayyen duygulara yönelik tasavvur

Ürün ve hizmet tasarlarken, duygulara ait anlayışımızı kullanarak muayyen duygulara nazaran uyarlanmış deneyimler yaratabiliriz.

Mesela, insanları sevinçli hissettirmek için tasarlanmış bir ürün yaratmak istiyorsak, mutlulukla ilişkilendirilen renkleri, yöntemleri ve sesleri kullanabiliriz. Ek olarak pozitif yönde duyguları uyandıran görseller ve metinler de kullanabiliriz.

Öte taraftan, tasarlanmış bir ürün yaratmak istiyorsak

Antet	Yanıt
Kullanıcı deneyimi tasarımı	Kullanıcının romantik gereksinimlerini ve motivasyonlarını dikkate alan ürün ve hizmet tasarımı.
Tasarımda duygu	Daha entresan ve müessir bir kullanıcı deneyimi yaratmak için duyguların kullanılması.
Tasarımın psikolojisi	İnsan psikolojisinin ürün ve hizmet tasarımını iyi mi etkilediğinin incelenmesi.
Kullanıcı arayüzü tasarımı	Kullananların bir ürün yahut hizmeti kullanmak için etkileşimde bulundukları grafiksel arayüzün tasarımı.
İnsan-bilgisayar etkileşimi	İnsanların bilgisayarlar ve öteki dijital cihazlarla iyi mi etkileşim kurduğunu inceleyen bilim dalı.

II. Duygular nedir?

Duygular, fiziksel, davranışsal ve bilişsel değişimlerle karakterize edilen karmaşa zihinsel durumlardır. Çoğu zaman çevremizdeki vakalar tarafınca tetiklenirler ve düşüncelerimiz, hislerimiz ve davranışlarımız üstünde mühim bir etkiye haiz olabilirler.

Birçok değişik duygu vardır ve bunlar muhtelif şekillerde sınıflandırılabilir. Duyguları sınıflandırmanın yaygın bir yolu, pozitif yönde yahut olumsuz olup olmadıklarını anlatım eden valanslarına göredir. Olumlu duygular içinde saadet, sevinç, sevgi ve coşku bulunurken, olumsuz duygular içinde keder, hiddet, tehlike ve iğrenme bulunur.

Duyguları sınıflandırmanın bir öteki yolu da uyarılma seviyelerine göredir, bu da ne kadar uyarıcı yahut coşku verici olduklarına işaret eder. Yüksek uyarılma duyguları içinde hiddet, tehlike ve coşku bulunurken, düşük uyarılma duyguları içinde keder, sakinlik ve rehavet bulunur.

Duygular, insan deneyiminin temel bir parçasıdır. Başkalarıyla irtibat kurmamıza, karar almamıza ve kendimizi motive etmemize destek olurlar. Duyguların tasarımdaki rolünü anlayarak, daha entresan ve müessir kullanıcı arayüzleri yaratabiliriz.

III. Duygular tasarımı iyi mi etkisinde bırakır?

Duygular, davranışlarımızı, kararlarımızı ve başkalarıyla etkileşimlerimizi etkileyebilen kuvvetli bir güçtür. Ek olarak tasavvur deneyimimiz üstünde mühim bir etkiye haiz olabilirler. Bir ürün yahut hizmetle etkileşime girdiğimizde, duygularımız görsel tasavvur, kullanıcı deneyimi ve ürün yahut hizmetin bizlere hissettirdiği şey dahil olmak suretiyle muhtelif faktörler tarafınca tetiklenebilir.

Mesela, parlak renkler ve yürekli grafikler kullanan bir internet sayfası coşku ve enerji hissi yaratabilirken, yumuşak renkler ve sıradan grafikler kullanan bir internet sayfası sakinlik ve sükünet hissi yaratabilir. Benzer halde, kullanması ve anlaşılması basit bir ürün kendimizi güvende ve kuvvetli hissetmemizi sağlayabilirken, kullanması zor bir ürün bizi hayal kırıklığına uğratabilir ve rahatsız edebilir.

Duyguların tasavvur deneyimimizi etkileme şekli daima sıradan değildir. Birtakım durumlarda duygular, bireye ve bağlama bağlı olarak pozitif yönde yahut negatif olabilir. Mesela, yükseklik korkusu olan bir fert, yükseğe tırmanmasını gerektiren bir ürünü kullanırken kaygılı hissedebilir. Sadece aynı ürün, yükseklikleri seven biri için coşku verici olabilir.

Öteki durumlarda, duygular aynı anda hem pozitif yönde aynı zamanda negatif olabilir. Mesela, bir fert yeni bir işe başlama hikayesinde heyecanlı ve gerilmiş hissedebilir. Yeni fırsatın heyecanı, bilinmeyenin gerginliğiyle dengelenir.

Duyguların tasarımı iyi mi etkilediğini anlamanın anahtarı, duyguların tetiklenebileceği değişik yolları ve duyguların davranışlarımızı etkileyebileceği değişik yolları anlamaktır. Bu faktörleri anlayarak, pozitif yönde duygular yaratan ve negatif duygulardan kaçınan mamüller ve hizmetler tasarlayabiliriz.

IV. Duyguların ve tasarımın bilimi

Duygu ve tasavvur bilimi nispeten yeni bir alandır; sadece duyguların insanların ürün ve hizmetlerle etkileşiminde mühim bir rol oynadığını öne devam eden giderek artan sayıda inceleme bulunmaktadır.

Bu araştırmanın en mühim bulgularından biri, duyguların yalnızca tasarımın bir yan tesiri olmadığı, aksine kullanıcı deneyimini iyileştirmek için kullanılabileceğidir.

Mesela, Nielsen Norman Group tarafınca meydana getirilen bir inceleme, bir ürünü kullanırken pozitif yönde duygulara maruz kalan kullananların genel hatlarıyla pozitif yönde bir edinim yaşama olasılığının daha yüksek bulunduğunu buldu.

Benzer halde, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley tarafınca meydana getirilen bir inceleme, bir ürünü kullanırken negatif duygulara maruz kalan kullananların genel hatlarıyla negatif bir edinim yaşama olasılıklarının daha yüksek bulunduğunu buldu.

Bu bulgular, tasarımcıların daha entresan ve müessir kullanıcı deneyimleri yaratmak için duyguları kullanabileceklerini göstermektedir.

Duyguların bilimini ve kullanıcı davranışlarını iyi mi etkilediğini anlayan tasarımcılar, pozitif yönde duyguları uyandırma ve pozitif yönde bir kullanıcı deneyimi yaratma olasılığı daha yüksek ürün ve hizmetler yaratabilirler.

V. Muayyen duygulara yönelik tasavvur

Bir kullanıcı arayüzü tasarlarken, kullanıcılarda uyandırmak arzu ettiğiniz duyguları göz önünde bulundurmak önemlidir. Değişik duyguların kullanıcı davranışı üstünde değişik tesirleri olabilir, bu yüzden muayyen hedefleriniz için doğru duyguları kura çekmek önemlidir.

Mesela, kullanıcıları bir hizmete kaydolmaya teşvik etmeye çalışıyorsanız, aciliyet yahut coşku duygusu yaratmak isteyebilirsiniz. Kullanıcıları bir ürün satın almaya ikna etmeye çalışıyorsanız, dilek yahut kıtlık duygusu yaratmak isteyebilirsiniz.

Muayyen duygular için tasavvur yapmanın birçok yolu vardır. Birtakım yaygın teknikler şunlardır:

• Muayyen duygularla ilişkilendirilen renkleri, yöntemleri ve görselleri kullanma
• Muayyen duyguları uyandıran bir dil kullanmak
• Muayyen duyguları uyandırmak için tasarlanmış bir kullanıcı deneyimi yaratmak

Kullanıcılarda uyandırmak arzu ettiğiniz duyguları dikkatlice düşünerek daha entresan ve müessir bir kullanıcı arayüzü yaratabilirsiniz.

VI. Pozitif bir kullanıcı deneyimi yaratmak

Pozitif bir kullanıcı deneyimi, eğlenceli, tatminkar ve akılda kalıcı olandır. Kullanıcının sevinçli, doyum olmuş ve ürünü yine kullanmaya motive hissetmesini elde eden bir deneyimdir. Pozitif bir kullanıcı deneyimine katkıda bulunabilecek birçok unsur vardır, bunlar içinde şunlar bulunur:

• Kullanması ve anlaşılması basit, iyi tasarlanmış bir kullanıcı arayüzü
• Kullanıcının gerekseme ve beklentilerini karşılayan bir ürün
• Kırılgan ve yardımsever bir satın alan hizmetleri kadrosu
• Pozitif ve entresan bir marka deneyimi

Bütün bu faktörler bir araya ulaştığında, satın alan memnuniyetinin, sadakatinin ve marka savunuculuğunun artmasına yol açabilecek pozitif yönde bir kullanıcı deneyimi yaratır.

VII. Negatif duygulardan kaçınmak

Negatif duygular kullanıcı deneyimi tasarımında kuvvetli bir güç olabilir. Hayal kırıklığına, öfkeye ve hatta terk edilmeye yol açabilirler. Sadece negatif duygular aciliyet, coşku yahut tansiyon duygusu yaratmak için de kullanılabilir. Negatif duyguları dikkatli ve ölçülü bir halde kullanmak önemlidir şu sebeple bunların fazlası sıkıcı ve ters tesir yaratabilir.

Kullanıcı deneyimi tasarımında negatif duygulardan kaçınmak için birtakım ipuçları:

• Negatif duyguları idareli kullanın.
• Negatif duyguların bağlama müsait bir şekilde kullanıldığından güvenilir olun.
• Negatif duyguları pozitif yönde duygularla dengeleyin.
• Kullanıcılara negatif duygulardan kaçış yolu sunun.

Bu ipuçlarını izleyerek negatif duygulara başvurmadan entresan ve müessir kullanıcı deneyimleri yaratabilirsiniz.

Kullanıcıları ikna etmek için duyguların kullanılması

Duygular ikna için kuvvetli bir çalgı olabilir. Kullanıcılar muayyen bir duyguyu hissettiklerinde, muayyen mesajlara daha aleni olma ve harekete geçme olasılıkları daha yüksektir. Mesela, hayal kırıklığına uğramış hisseden bir kullanıcının “Bunu derhal düzelt!” yazan bir düğmeye tıklama olasılığı, sevinçli hisseden bir kullanıcıya nazaran daha yüksektir.

Kullanıcıları ikna etmek için duyguları kullanmaya yönelik birtakım ipuçları:

• Kullanıcılarınızın hissetmesi olası duyguları belirleyin.
• Bu duyguları uyandıracak dili ve imgeleri kullanın.
• Aciliyet duygusu yaratın.
• Net ve anlaşılması basit bir harekete geçirici bildiri sunun.

Duyguları müessir bir halde kullanarak kullananların arzu ettiğiniz eylemi gerçekleştirme olasılığını artırabilirsiniz.

IX. Duygu tasarımının geleceği

Duygu tasarımı alanı hala erken aşamalarındadır, sadece bu alanın gelecek yıllarda büyümesi ve gelişmesi için büyük bir potansiyel bulunmaktadır. Duyguların bilimi ve davranışlarımızı iyi mi etkiledikleri ile alakalı daha çok şey öğrendikçe, kullanıcılarda istenen duyguları uyandırmada daha müessir olan kullanıcı arayüzleri tasarlayabileceğiz. Bu, iyileştirilmiş kullanıcı deneyimi, artan satışlar ve daha çok satın alan memnuniyeti benzer biçimde bir takım faydaya yol açabilir.

Ayrıca, duygu tasarımı zihinsel sıhhat sorunları olan kişilere destek olmak için de kullanılabilir. Mesela, insanlara sakinleştirici ve emniyet verici görseller ve sesler sağlayarak endişe yahut depresyon yaşayan kişilere destek olmak için kullanılabilecek bir kullanıcı arayüzü.

Duygu tasarımı alanının geleceği parlak ve bu alanın dünyada pozitif yönde bir tesir yaratma potansiyeli oldukça yüksek.

S: Bir kullanıcı arayüzü tasarlarken dikkate katılması ihtiyaç duyulan en mühim üç duygu nelerdir?

A: Bir kullanıcı arayüzü tasarlarken dikkate katılması ihtiyaç duyulan en mühim üç duygu şunlardır:

• Romantik kıymet (pozitif yönde yahut negatif)
• Romantik uyarılma (düşük yahut yüksek)
• Romantik egemenlik (birincil yahut tali)

S: Duygu tasarımıyla pozitif yönde bir kullanıcı deneyimi iyi mi yaratabilirim?

A: Duygu tasarımı yöntemiyle pozitif yönde bir kullanıcı deneyimi yaratmanın birçok yolu vardır, bunlardan bazıları şunlardır:

• Pozitif duygular uyandıran renkler, makale tipleri ve görseller kullanmak
• Kullanması ve gezinmesi basit bir kullanıcı arayüzü oluşturma
• Faydalı ve bilgilendirici hata mesajları sağlamak
• Kullanıcı geri bildirimlerine süratli cevap verme

S: Kullanıcı arayüzü tasarımımda negatif duygulardan iyi mi kaçınabilirim?

A: Kullanıcı arayüzü tasarımınızda negatif duygulardan kaçınmanın birçok yolu vardır, bunlardan bazıları şunlardır:

• Negatif duygular uyandıran renkler, makale tipleri ve görsellerin kullanımından kaçınılması
• Kullanıcı arayüzünüzün kullanımının ve gezinmesinin basit olduğu için güvenilir olmak
• Net ve öz talimatlar sağlamak
• Kullanıcı geri bildirimlerine süratli cevap verme